In de regelgeving en financiering van palliatieve zorg wordt sinds jaar en dag de levensverwachting van de patiënt als criterium gebruikt (tussen 24 uur en drie maanden). In een studie uitgevoerd in 2009 door het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) bleek echter dat de levensverwachting op zich niet voldoet als criterium.
- Ten eerste is het bijzonder moeilijk om de prognose van een patiënt in te schatten. De prognose wordt onderschat en nog veel vaker overschat, niet alleen door de patiënt en zijn naasten, maar ook door de hulpverleners.
- Daarnaast zijn er ook patiënten die niet voldoen aan het huidig criterium van levensverwachting, maar die wel lijden aan een ongeneeslijke, onomkeerbare, levensbedreigende aandoening waarvoor geen mogelijkheid is tot herstel, stabilisatie of remissie (en die dus palliatief zijn).
In zijn conclusies beval het KCE dan ook aan om het aanbod van palliatieve zorg uit te breiden tot patiënten die zich niet in een terminale fase bevinden. Daarnaast werd voorgesteld om niet te focussen op de levensverwachting, maar op de ernst van de zorgnoden van de patiënt. Zo kunnen financiële voorzieningen en zorg toegekend worden in verhouding tot de intensiteit en complexiteit van de zorgnoden. Op dat moment was er echter geen tool voorhanden om de patiënten te identificeren die baat zouden hebben bij een palliatieve benadering.
De PICT is een eenvoudig en praktisch meetinstrument waarmee zorgverleners de palliatieve patiënt tijdig kunnen identificeren, ongeacht zijn of haar aandoening.
Het instrument deelt patiënten die als palliatief geïdentificeerd zijn in naar zorgnood en niet naar levensverwachting. De PICT is bruikbaar in de dagelijkse zorgpraktijk in ziekenhuizen, woonzorgcentra en in de thuissituatie en kan mits enige oefening in een vijftal minuten toegepast worden.
Om in te schatten of de patiënt nood heeft aan palliatieve ondersteuning, hanteert PNM de suprise question uit het PICT-instrument. Als u op de vraag 'Zou u verrast zijn mocht uw patiënt in de komende 6 tot 12 maanden overlijden?’ negatief antwoordt, dan mag u ervan uit gaan dat het over een palliatieve patiënt gaat.
